Lastig in Leiden

831 views
2 minuten leestijd
Start

Een groot gedeelte van mijn vroege en late jeugd bracht ik in Leiden door, dus ik weet maar al te goed hoe het is om op de fiets door de Breestraat te rijden. In de drukste busbaan van Leiden ben je je leven niet zeker door de bussen die, na drie nanoseconden geknipperd te hebben, wegrijden op het moment dat je ze op je fietsje aan het inhalen bent, of voor elkaar uitwijken en je de verdrukking in duwen. Liever een tram dus. Er zijn genoeg plaatsen in de wereld waar je kan zien hoe dat eruit ziet: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag. Gaat prima. Scheelt stank, scheelt lawaai.

Maar het gaat bij de Rijn-Gouwelijn natuurlijk niet om die paarhonderdmeter Leiden. Het gaat om het hele tracé, van Gouda tot Katwijk/Noordwijk. Het biedt de reizigers in het hele gebied een enorm goed vervoersalternatief. Het gaat er om, om zoveel mogelijk mensen per lightrail van A naar B te krijgen. En dat doen we weer om een alternatief te bieden voor de auto. En om de mogelijkheden van mensen te bevorderen om zich op een andere plaats te ontplooien. En om de economie te stimuleren. Want meer vervoersmogelijkheden betekent meer zakelijke mogelijkheden. Al in de jaren 90 is het besluit genomen om de Rijn-Gouwelijn te realiseren. Verschillende tracés zijn toen onderzocht en uiteindelijk is er een besluit genomen. Ik ben ervan overtuigd dat het een goed besluit is geweest. De mensen die het besluit genomen hebben, zijn er nu veelal niet meer bij betrokken. En daarmee zijn de inhoudelijk overwegingen op de achtergrond geraakt.

Terug in Leiden: "Terugkeer van beide wethouders is onwenselijk gelet op de veranderde signatuur van het nieuw te vormen college en de mate waarin de beide wethouders geassocieerd zullen blijven met het huidige collegebeleid". Wat betekent dat nou? Het klinkt alsof men zich helemaal wil afwenden van wat er de afgelopen tijd gebeurd is.

Ten eerste moet je je afvragen of het verstandig is om met een totaal nieuwe ploeg te beginnen. Ik ben er van overtuigd dat er goeie mensen gevonden worden (in de partijen is kwaliteit genoeg), maar je ziet vaak dat een enkele wethouder al een jaar nodig heeft om z’n draai te vinden, dus de kans is groot dat er het eerste jaar veel heel veel gevergd wordt van het nieuwe team. Dat kan nogal wat betekenen voor de slagkracht van zo’n college.

Maar: ten tweede hebben alle gemeenteraden zich achter de Rijn-Gouwelijn geschaard. In Leiden drie jaar geleden pas, met slechts één stem tegen. Nimby-gedrag, alleen naar de eigen belangen kijken, kan ertoe leiden dat de Leidse politiek onbetrouwbaar gaat overkomen. Er is eerder immers gezamelijk een koers afgesproken. Wat de Leidse politiek moet doen, is met argumenten kritisch in gesprek te gaan met de bevolking. Niet bang zijn om verweten te worden dat er niet naar de kiezer geluisterd wordt. Maar wel met oog voor de belangen van de héle regio.

Update: PvdA Leiden blijft vóór de Rijn-Gouwelijn.

22 Comments

  1. Niet te geloven, dit verhaal. Zeker al een hele tijd de discussie over de RGL niet gevolgd? Alle kritiek afdoen als NIMBY-gedrag vind ik ongelooflijk goedkoop, alleen gebaseerd op het feit dat het bestuur van de best georganiseerde verzetsgroep, STOOM, hoofdzakelijk in de buurt van het tracé woonachtig is.

    Wat mij persoonlijk meer interesseert, is die opmerking dat het oorspronkelijke besluit in begin jaren 90 is genomen. Is daar nog wat over te vinden? Nu worden we ook doodgegooid met rapporten met eenvoudig onderuit te halen conclusies, die ons als feiten worden gepresenteerd, dat zal waarschijnlijk toen ook al niet anders zijn geweest. Maar waar dat allemaal te vinden is, is mij onbekend. Is er iets digitaals?

    Dat het onverstandig lijkt om met een geheel nieuwe ploeg te beginnen, ben ik helemaal met je eens. Bovendien is de meerderheid in de raad ook nieuw, dus dat wordt voorlopig een hoop chaos, vrees ik.

  2. In 2002 hebben we in Leiden inderdaad al gezien dat een onervaren gemeenteraad te lichtvaardig besluiten neemt. Toen stemden ze namelijk, op 1 lid na voor het binnenstadstracé …, vooral druk van een ervaren wethouder , de provincie en van een D66-wethouder die een referendum uitspraak van de bevolking wilde tegenhouden. Het dualisme was toen nog erg pril. Was er toen een referendum geweest dan was de RGL nu geen verkezingsitem geworden. In de afgelopen 4 jaar is het duidelijk geworden dat de door de provincie gewenste raillijn Gouda-kust voor de binnenstad van Leiden meer voordeel dan nadeel oplevert: de inpasbaarheid is problematsch. Het hoge fietsgebruik wrdt door rails ontspoort. Hoe is het zelfs mogelijk geweest dat pas in 2005 bekend geworden is hoeveel fietsers er op de route rijden ? Dan ben je toch in de jaren 90 iets vergeten mee te nemen bij de afwegingen lijkt me.
    “Liever een tram dus. Er zijn genoeg plaatsen in de wereld waar je kan zien hoe dat eruit ziet: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag. Gaat prima. Scheelt stank, scheelt lawaai.”
    U wilt in Leiden het fietsgebruik laten dalen tot het niveau in deze grote steden ?
    Ik krijg bij u de indruk, ondanks uw bekendheid met fietsen door de Breestraat dat de fiets als belangrijk instrument ter bevordering van gezonde, duurzaam veilge mobiltiteit bij u niet erg hoog staat.
    En kent u het OV-plan van STOOM eigenlijk wel ?
    Overigens ligt er al langs de Leidse binnenstad al een spoor, dat na enige aanpassing prima door de RGL gebruikt kan worden. Met een halte op het Haagwegterrein en een fits/voetganger doorsteek naar Witte Singelcomplex en Rapenburg ben je zo in het centrum van Leiden. En een RGL-reiziger uit Gouda/Alphen hoeft niet met de tram op fietssnelheid door de Breestraat te boemelen op weg naar het LUMC, de Leeuwenhoek of het strand.

  3. Geachte heer Baruch,
    Ik ben maar even in de door u genoemde documenten gedoken.

    In punt 7.2.2 Fase verkenningsstudie van het rapport: http://www.tweedekamer.nl/images/bijlage.. wordt gesproken over brief DEV 145421. Hierin zou blijken dat:” geconcludeerd kan worden dat (…) -Inpassing van light rail door de Leidse binnenstad mogelijk is.”
    Kunt u voor mij deze brief ook toegankelijk maken ?
    Ik neem aan dat u toen ook de inhoud mee hebt laten bij de bepaling van uw standpunt. Stonden hier ook al de cijfers in over de enorme fietsersstroom op de beoogde route ?

    Verder staat op pagina 45:
    “De gemeente Leiden heeft, op verzoek van het projectbureau RijnGouweLijn een inpassingsstudie RijnGouweLijn opgesteld. Over deze nota van het College van B&W is in september 2001 het maatschappelijke debat in de stad gestart. Het maatschappelijk en bestuurlijk draagvlak voor een light-railverbinding door de stad lijkt op dit moment hoog. In andere steden is besluitvorming over stedelijke OV-infrastructuur problematisch gebleken, het is de vraag hoe de besluitvorming in Leiden verloopt .”

    Die eerste nota heeft de reactie van STOOM opgeleverd en het referendum verzoek. Hoezo maatschappelijk draagvlak ?
    En hoe de besluitvorming in Leiden verder gelopen is weten we nu.

    Verder lezen we op pagina 46:
    “Als er te weinig geld beschikbaar komt voor de aanleg van de RijnGouweLijn is de kans aanwezig dat er na al de jaren van plannen maken en discussiëren er uiteindelijk alleen een plan gerealiseerd gaat worden waarbij op de bestaande spoorlijn een trein vervangen wordt door een tram en alleen een aantal extra halten wordt geopend.”

    Wat is hier mis mee ? Beter bereikbaar OV met haltes dichtbij, op een eigen vrije baan, niet gehinderd door particulier autoverkeer. Reizigers zitten voor een iets langere afstand liever in een tram dan een bus. Dus is er toch al een meerwaarde op dit traject ?

    Maar de crux in de hele gang van zaken lijkt mij toch dat in al die jaren bij de bestuurders en volksvertegenwoordigers te weinig oog is geweest voor het belang van de fiets in de problematiek van bereikbaarheid en mobiliteit. Nog teveel leeft het idee dat de fiets in woonwerkverkeer weinig gebruikt wordt en dat klanten voor de middenstand altijd met de auto of het OV komen.
    In Leiden hebben de fietsers zich het afgelopen jaar zichtbaarder gemaakt en zo de de zwakke plek van de RGL voor ieder zichtbaar gemaakt.

    Nog een andere vraag. Kunt u mij helpen aan betrouwbare schattingen van het geschikt maken van het bestaande spoor langs Leiden ? Met de recente toezegging van minister Peis voor spoorknelpuntoplossingen in steden en de bijdragen van ProRail voor het opheffen van gelijkvoerse spoorwegovergangen lijkt mij dat hier een interessante kans ligt voor het RGL-traject Leiden Centraal- Knoop A4.

  4. Nee, ik roep niet zomaar wat: ik bekijk het wat breder. En ik vind de redenatie van een gemeenteraad die “onervaren” en daarmee besluiten neemt die zomaar teruggedraaid kunnen worden een diskwalificatie van die gemeenteraad.

  5. Zou er daarom niet nu een raad van andere samenstelling gekozen kunnen zijn ?
    En heeft uw brede blik al antwoorden op mijn vragen opgeleverd ?

  6. @ Piet Schuur: een spoorviaduct voor dubbel spoor kost, incl. spoor ruwweg zo’n € 20.000 per strekkende meter, dus reken bij 2 km op zo’n 40 miljoen. Dan is de uitvoering nog enigszins lastig, omdat je boven of vlak naast het bestaande, in bedrijf blijvende spoor bouwt, maar daar staat tegenover dat je de grond onder het viaduct weer voor iets anders, bijv. parkeren en een betere verkeersafwikkeling op de Haagweg kunt gebruiken. Het blijft de vraag waar de rekening terecht moet komen. Hebben we het nog niet gehad over de brug over het kanaal en de aanleg van een station Haagweg.

  7. @ baruch
    Kunt u uw telling hier publiceren ?

    @ albert
    Waarom gaat u uit van 2 km viaduct ? Zo ver is het toch niet van Rijnzichtstraat tot Haagwegterrein, hoogte Toussaintkade ? En de brug over het kanaal wordt toch ook goedkoper dan die dure combibrug uit het huidige plan ?

  8. Die 2 km was maar een slag in de lucht. Nu ik mijn Falkplan Leiden erbij haal (schaal 1: 10.000)meet ik een afstand van ca. 2,5 km vanaf het punt waar het spoor van de lijn naar Den Haag begint af te wijken tot en met station Lammenschans. Tot aan de Toussaintkade is niet genoeg: een frequente dubbelspoorlijn zal niet langer worden doorsneden door gelijkvloerse kruisingen, dus ook bij de Telderskade en de Herenstraat zal de lijn zo’n 4 m

  9. (op verkeerde knop gedrukt, sorry) vrije hoogte tot de weg moeten houden. Ik denk niet dat de tussenliggende stukken bij de Andries Schotkade de mogelijkheid hebben om de bestaande spoordijk te verbreden, dus zal het hele traject op een viaduct moeten worden aangelegd; geeft een hoop extra (te betalen) parkeerruimte. Dus laat de NS maar vast een miljoen of 50 reserveren om het hele plan uit te voeren. De gemeente zal dan wel opdraaien voor alle kosten voor het aanleggen van een extra verkeersbrug naast de Rijnzichtbrug en de verdere (en deze maal wèl serieuze) herstructurering van dit verkeersknooppunt. Met een directe aansluiting op het paradepaardje van Leiden: het stadsparkeerplan (onder het viaduct).

  10. @ Albert

    Ik denk dat het goed is als deze kosten eens goed uitgerekend worden. Nu is het nog allemaal natte-vinger-werk. Het zou de mistigheid rond de keuze indertijd voor een binnenstadstracé boven verbeterd bestaand spoor misschien kunnen doen optrekken. Ook het doorrekenen van de effecten van een RGL-halte Haagwegterrein t.o.v een Breestraathalte schijnen indertijd niet meegenomen te zijn. Een Haagweghalte ligt veel gunstiger t.o.v. de veel bezoekerstrekkende alfa-faculteiten van de RUL en het kantongerecht.

    Overigens blijft het van de kant van menner Baruch maar erg stil in deze discussie.

  11. Meneer Baruch waarom laat u niets meer van u horen ? Waarom geen open discussie meer ? Of heeft u niets inhoudelijks meer te melden ? Of stemt u eigenlijk wel in met een RGL over bestaand spoor in Leiden ?

  12. Wederom bemoeienis vanuit de Provincie ?

    In de ingezonden brief van Robbert Barruch, PvdA Statenlid voor de provincie Zuid-Holland, betoogt hij dat de Leidse politiek ‘onbetrouwbaar zou blijken te zijn’ als er wordt teruggekomen op een eerder genomen besluit, namelijk het besluit om de RijnGouweLijn dwars door de Leidse binnenstad aan te leggen. Daarmee zou worden gehandeld alsof er sinds de 90-er jaren niets is veranderd. Als er iemand onder de Statenleden is, die nu nog denkt dat Leiden die trein door de oude binnenstad wil hebben, dan leven ze daar echt op een andere planeet. De beslissing om de RGL door de binnenstad aan te leggen is indertijd genomen onder een aantal bijzonder omstandigheden. In de eerste plaats is er zowel door de toenmalige burgemeester alsmede door de toenmalige Gedeputeerde grote druk op de (toen net geinstalleerde) Leidse Raad uitgeoefend om toch vooral vóór de binnenstad-variant te kiezen (het geld zou verdwijnen, het boven-lokale belang, etc.), terwijl de ‘bestaand spoor’-variant nooit een serieuze kans heeft gekregen (daarvan werd toendertijd overigens beweerd dat deze variant vele malen duurder zou zijn dan de binnenstad-variant, hetgeen later moest worden herroepen op last van het Ministerie van V&W). De druk werd nog verder opgevoerd door toenmalig wethouder Pechtold, die betoogde dat voor de bestaand spoor variant een groot deel van Transvaal zou moeten worden afgebroken, terwijl hij toen ook al wist dat het Belastingkantoor zou gaan verdwijnen op de huidige locatie, waardoor er wel degelijk ruimte was voor de ‘bestaand spoor’ variant. M.a.w., de raad is toendertijd van misleidende informatie voorzien. De heer Barruch zou zich beter moeten verdiepen in deze kwestie, want de recente uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen, waarin de RGL een grote rol heeft gespeeld, zal voor een serieuze volger van de Leidse politiek niet als een verrassing zijn gekomen. Reeds in 2002 tekende zich een grote meerderheid van de Leidse bevolking tegen de aanleg van de RGL door de binnenstad af. Het afwijzen van een referendum daarover heeft daar niets aan veranderd. Er is in Leiden geen draagvlak meer voor de ‘binnnenstad’-variant, en het zou van enig respect voor de Leidse kiezer getuigen wanneer dit PvdA-Statenlid rustig zou afwachten hoe de nieuwe raad, en met name zijn eigen partijgenoten in de Leidse PvdA-fractie met deze heikele kwestie om zullen gaan. Ook partijgenoot Duivesteyn heeft al eerder in een uitzending van Netwerk TV op een objectieve analyse door externe adviseurs aangedrongen. Uiteindelijk zal het concept ‘voortschrijdend inzicht’ toch ook niet helemaal vreemd zijn voor deze politicus. Wanneer de Leidse raad zich niets aan zou trekken van de recente verkiezingsuitslag, ja pas dan, dan zou de Leidse politiek pas echt onbetrouwbaar blijken te zijn. Juist politici die zich niets aantrekken van hun achterban en voortgaan met achterkamer politiek in een regenteske tunnelvisie bezorgen die politiek een slechte naam van onbetrouwbaarheid.

    Thed van Leeuwen
    Leiden

  13. Opmerkelijk in een aantal van de reacties, is dat een beslissing die door een gemeenteraad wordt genomen afgedaan wordt als “er door gedrukt”. Dat soort laatdunkendheid over politieke besluitvorming begint deze discussie te tekenen. Ik ga liever af op feitelijke beslissingen, dan op veronderstellingen over wat verkiezingen of beslissingen eventueel zouden kunnen betekenen.

    Gelukkig speelt er meer in Leiden, en zelfs Zuid-Holland dan alleen de Breestraat. Voor heel Zuid-Holland zou het goed zijn als mensen zich beter kunnen verplaatsen van plekken die ertoe doen naar plekken die ertoe doen. Sommigen doen alsof daarmee de TGV door de steegjes van Leiden komt denderen. Dat is wat overdreven.

  14. @ Baruch
    Is voortschrijdend inzicht hier ook niet in het spel ? De afgelopen verkiezing was de eerste mogelijkheid voor de Leidse kiezer om zich over de “RGL door de Breestraat” uit te spreken. Er is nu pas helderheid dat de modal split fiets/ander vervoer ten nadele van de fiets zou verschuiven. Overal in de provincie wordt in verband met de luchtkwaliteit gestreefd die modal split richting fiets om te buigen. Alleen in Leiden waar het fietsgebruik een voorbeeld is voor veel andere steden, vooral voor die waar rails in het wegdek ligt, wordt gestreefd om met rail-OV de modal split de andere kant op te laten gaan. Ik blijf erbij dat in de negentigerjaren bij de afweging of de RGL aanvaardbaar door de Breestraat kan de cosequenties voor het fietsverkeer totaal verkeerd zijn ingeschat. Voor de luchtkwaliteit was er toen ook nog weinig aandacht. Nu we inmiddels meer weten zou het toch van domheid getuigen op de ingeslagen weg door te gaan ?

  15. Wat de Leidse PvdA tijdens de verkiezingen heeft gezegd herhaal ik nog maar eens hier omdat ik niet de indruk heb dat Robbert dat standpunt, dat overigens in december ook het standpunt van de meerderheid van de Leidse raad werd, onlangs nog meegekregen heeft.

    We willen een aantal dingen bereiken
    – betere OV-verbindingen in de regio
    – OV-ontsluiting van Valkenburg zodra daar bebouwing komt
    – een autoluwe binnenstad in Leiden en bussen uit de Breestraat
    – een trendbreuk in het dalende OV-gebruik in stad

    De PvdA denkt dat de RGL door de binnenstad daarvoor een goed middel is.

    Maar we horen ook de bezwaren en hebben in december daarom ook een aantal voorwaarden gesteld. Eerst in ons verkiezingsprogramma op de avond dat we die vaststelden, later dus in de raad.

    – er moet breed draagvlak zijn in de stad voor de RGL door de binnenstad
    – ontbindende voorwaarde is de RGL-West. Dit tracé naar de kust moet er komen, anders kan het hele project wat de PvdA betreft niet doorgaan;
    – nadat alle eisen definitief zijn (dus nadat alle gesprekken in de stad zijn gevoerd) wordt het budget vastgesteld. Met dit bedrag moet men het doen. Geen overschrijdingen!
    – door de mogelijke komst van de RGL mag de veiligheid van de overige verkeersgebruikers er niet op achteruit gaan;
    – de reistijd per trein en de treinfrequentie naar Utrecht moeten minimaal gelijk blijven.

    Onder die voorwaarden – die volgens mij allemaal uitermate redelijk zijn – hebben we ingestemd met de overeenkomst met de Provincie. Dat is de politieke werkelijkheid. Niets meer, maar zeker ook niets minder.

  16. @ Marije,
    Je geeft goed weer wat er voor de verkiezingen voor feiten en standpunten geweest zijn. Maar interessanter is hoe je er nu instaat nadat de kiezers in Leiden 7 maart zo’n duidelijk signaal over het binnenstadstracé afgegven hebben. Dat lijkt mij ook een gewichtig punt in de huidige politieke werkelijkheid.
    En ook dat er als er nog voor het verbeteren van het bestaande tracé een beroep gedaan moet worden van de extra gelden van minister Peis voor het oplossen van binnenstedelijke spoorknelpunten dit wel voor 1 juni aangevraagd moet worden. En is 1 juni ook niet de datum voor ondertekening van BO-II met de provincie ? Dus ik hoop dat er snel duidelijkheid komt over een nieuw college. We zijn nu al bijna een maand na de verkiezingen !
    Overigens, kunnen we deze discussie niet beter verplaatsen naar een Leids forum. Het gaat hier toch over zaken waar de provincie niets over te bepalen heeft ?

  17. Inderdaad, want van die Baruch horen we ook weinig dat hout snijdt (hoe gaat het met de ratten?). Zou wel leuk zijn als de kersverse opvolger van Jeltje van N. / Marnix N. eens zijn licht over deze materie liet schijnen, al verwacht ik eerlijk gezegd uit die hoek ook geen nieuwe gezichtspunten. Maar ik denk niet dat Marije nu al met een (nieuw?) PvdA-standpunt naar buiten kan komen, zolang de onderhandelingen niet zijn afgerond.

  18. Het college-akkoord ligt er en betekent voor de RGL dat er een onderzoek komt naar het realiteitsgehalte van de variant over bestaand spoor en daarna een referendum. Persoonlijk had ik liever gezien dat het hele project in één keer was afgeblazen ipv getrapt zoals nu, maar een serieus onderzoek naar de consequenties voor het bestaande spoor is ook niet te versmaden.
    Maar wat ik vreemd vind, is dat heer Baruch wel nog eens zijn stukje in het Leidsch Dagblad zet (de krant die bij mijn weten nooit reacties van raadsleden plaatst, maar kennelijk van statenleden wel), niet verder ingaat op de reacties die op zijn eigen blog zijn geplaatst maar wel een nieuwe draad begint alsof zijn eerste standpunt geen enkele tegenspraak heeft gekregen. Komt wel behoorlijk arrogant over; bent u nu zelf een rat geworden?

Laat een antwoord achter aan Piet Schuur Reactie annuleren

Your email address will not be published.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Nieuwste van Blog

Nogmaals: Helderheid

Het Helderheidplein wordt officieel Helderheidplein 🙂 Vanaf het begin van de jaren ’80 was ik, scholier…