Het zomerreces is bijna afgelopen en het verkiezingsreces met de daarbij horende verkiezingen komen eraan. De campagnes komen langzaam, maar zo georkestreerd mogelijk op gang; de partijen zelf, de media; iedereen probeert een eigen verhaal voor het voetlicht te krijgen. Met een fijn stukje muziek op de achtergrond (vanavond: GEAL van Rowwen Heze, die (opa vertelt) een kwarteeuw geleden nog in ons voorprogramma hebben gespeeld in De Melkweg) ben ik me ook aan het voorbereiden op een nieuw politiek seizoen. Dat is niet makkelijk: de voorspellingen voor een nieuw Kabinet lopen uiteen van VVD-SP-PVV tot Paars-plus tot “alles over links”. Wie het weet mag het zeggen, maar ik weet het niet. En dan heb ik het over het Kabinet. In de Kamer? Ingewanden lezen of koffiedik kijken is net zo effectief als het volgen van de peilingen of -erger nog- de eigen voorspellingen van de partijen.
Hoewel het nog volstrekt onduidelijk hoe de nieuwe politieke realiteit er straks uit zal zien, lijkt het erop dat cultuur geen winnend verkiezingsthema is. Artiesten, acteurs en schrijvers komen er bekaaid vanaf. Als je de partijen op de man af zou vragen of cultuur belangrijk is, zullen ze ongetwijfeld braaf knikken, maar het daadwerkelijk beschermen van het inkomen van componisten, schrijvers en artiesten is een brug te ver.
Het gaat mij om de opbrengsten van het online aanbod van cultuurproducten zoals boeken, films en muziek. Geen van de partijen wil zijn vingers branden aan harde standpunten over auteursrechten en het online aanbod. “Modernisering van het auteursrecht” en “nieuwe verdienmodellen” zijn belangrijk (“best belangrijk” zelfs), maar de vraag is hoe je ervoor zorgt dat makers betaald kunnen blijven worden voor het werk dat ze verrichten, zeker nu veel werk zo makkelijk voorhanden is.
Het is behalve geen sexy, ook geen eenvoudig onderwerp. Ga er maar eens aanstaan. Het kopieren van een liedje is zo makkelijk, dat er altijd wel een excuus gevonden kan worden om er niet voor te hoeven betalen. Dat eigenaars van torrentsites vervolgens hun zakken vullen met advertentie-inkomsten, en de dataleveranciers met het verkopen van hogere bandbreedte, realiseren niet veel mensen zich. Met andere woorden: het gebruikmaken van niet-geautoriseerd materiaal is big business. En het klinkt zo plausibel allemaal: het auteursrecht is oud, dus verouderd, 100 jaar geleden was er geen internet, en makers kunnen ook op andere manieren geld verdienen.
Het simpele feit is dat glashelder is dat cultuur je leven verrijkt, en dat als mensen er geen vergoeding meer voor krijgen als ze het maken, ze vanzelf ophouden met hun werk. Met name voor de kleinere publieken is het de dood in de pot.
Ik ben het met iedereen eens die zegt dat er meer aanbod moet komen van cultuur op Internet. Muziek, boeken, films en gedichten worden gemaakt om zoveel mogelijk gehoord, gezien en gelezen te worden. Cultuur verrijkt ons leven. Het ontspant, je leert ervan, het neemt je mee en maakt een beter mens van je. Dat de makers daarvoor beloond moeten worden spreekt voor zich.
Ga dus vooral meer downloaden en streamen. Er is voldoende aanbod. Itunes Spotify 22tracks 7 digital eMusic Deezer Nokia Music Vodafone YouTube Last FM Sony Music unlimited Jamba Zune. Om maar eens wat te noemen. Geniet van wat je ziet, hoort en leest, maar denk dan ook even verder. Zorg dat degene die het werk gecreëerd heeft waar jij van geniet, daarvoor wordt betaald, door zelf te betalen voor muziek, boeken en films, zoals je ook voor andere dingen die je vermaken betaalt. Zo kunnen we nog heel lang genieten van cultuur, ook op het internet.