Beslissingen nemen gaat écht beter in een dictatuur. Daadkrachtigheid uitstralen: je trekt een uniform aan, laat je snor staan, zet een zonnebril op en zet een paar tegenstanders in het gevang. Of beter: tegen de muur. Het landsbestuur vaart er wel bij. Althans: op de korte termijn. Op de wat langere termijn loop je het risico dat het volk gaat morren en massaal in opstand komt, of dat de Verenigde Staten of een andere buitenlandse macht ervoor zorgt dat je opdondert.
Een vriend van mij was beginnend docent op de Technische Universiteit van Buenos Aires toen er op een dag mannen op paarden de campus binnenstormden en een paar collega’s meenamen. Er is niets meer van ze vernomen, maar sindsdien werd er op de universiteit door de docenten onderling niet meer over politiek gesproken. Een andere vriend van me vertelde eens over Irak: op een familiebijeenkomst werd een paar man meegenomen door de garde van Saddam Hussein. De achterblijvenden wisten niet of die geëxecuteerd zouden worden, of benoemd tot burgemeester. En aan kinderen werd gevraagd “wat doen je ouders als ze Saddam Hussein op de televisie zien?”.
In Nederland, en in grote delen van de wereld, hebben we er gelukkig voor gekozen dat we van dergelijke extreme situaties niet gediend zijn. We hebben gekozen voor een systeem waarbij macht gedistribueerd is, waarbij inwoners mee kunnen doen en waarbij minderheidsstandpunten gerespecteerd worden. Die vorm heet “democratie”.
Er zijn allemaal nadelen aan verbonden, dus er zijn aan de lopende band mensen die zeggen dat het wel een tandje minder kan. De distributie van macht leidt tot langzame besluitvorming, dat inwoners mee kunnen doen leidt tot moeilijke discussies en dat minderheidsstandpunten gerespecteerd moeten worden kan wel eens de indruk wekken dat je het niet bij het rechte eind hebt, dus er zijn allemaal redenen om de democratie op te heffen. Een goed democratisch politicus is iemand die zich aan deze drie regels houdt en tóch dingen voor elkaar krijgt.
Vanavond werd op RTL4 in het #carredebat gedaan of de beste politicus diegene is die het meest boos en daadkrachtig over kon komen. Zelfs zonder Rita Verdonk (ik denk dat zij de boostse en daadkrachtigste vrouw van Nederland is) buitelden de lijsttrekkers over elkaar heen in stelligheden die 30 of 45 seconden mochten duren.
Maar waar gaat het nu om? Iedereen weet dat er bezuinigd moet worden, dat er compromissen gesloten moeten worden, en dat er nogal wat actuele vraagstukken zijn die om aandacht vragen. Er moet hard gewerkt worden, Nederlanders moeten het gevoel blijven houden dat ze erbij horen. De verschillende departementen, maar ook gemeenten, provincies en Europa moeten ook hun ding kunnen doen en moet er geluisterd worden naar mensen waar we het niet mee eens zijn. Want zo moeilijk is regeren.
Ik hoop dan ook dat het grootste gedeelte van de Nederlanders zich niet laat misleiden door RTL4 en hun vermaakskliek, en dat men niet denkt dat er een Grote Leider moet komen, die alles rechttovert. Ik hoop dat het grootste gedeelte van de Nederlanders zich afvraagt welk van de partijen nu de beste ideeën heeft, en welke partijen de beste mensen kan leveren om wat voor elkaar te krijgen. Op democratische wijze.
Zo simpel is het.
En dan: ondanks dat de achterban geschoffeerd wordt door dat achterlijke geschuif in en met het verkiezingsprogramma, en ondanks dat er bij de vaststelling van de lijst voor een partij die zegt dat “niet je afkomst, maar je toekomst er toe doet” wel heel erg gelet werd op woon- en geboorteplaats en sexuele geaardheid. Ondanks dat er ongetwijfeld op heel veel kandidaten en het campagneteam heel veel aan te merken is, blijft dat voor mij de PvdA. Beste standpunten, beste mensen.
