Dit weblog is het oudste weblog van een politicus in Nederland, dus dat verplicht. Toch schrijf ik de laatste tijd wel erg weinig. Dat komt ten eerste omdat ik dit blog ben gestart als een vorm van dialoog, en de politieke dialoog bijna helemaal uit ons land verdwenen is, ten tweede omdat ik nog een hobby heb: www.devrijdagavond.com en ten derde omdat ik eigenlijk geen zin heb om me telkens te herhalen, en als ik over de PvdA schrijf, dat veel te vaak het geval is.
Van ideeën naar management
In het kort daarom maar weer eens de geschiedenis: de opeenvolgende voorzitters van de PvdA hebben de partij in een isolement doen belanden: door de rol van de afdelingen en gewesten te verkleinen zonder er wat in de plaats te zetten is de band met de basis in de steden (waar het echte werk gedaan wordt) verbroken; door bestuurders bij onderwijsorganisaties, ziekenhuisbesturen enzovoort niet meer structureel te betrekken is er op bestuurlijk niveau nauwelijks nog uitwisseling van bestuurlijke ideeën en ervaringen.
Het gevolg: De PvdA grossiert in holle marketingpraat, de Tweede Kamerlijst wordt door “experts” als ware het een sudoku samengesteld, met als gevolg allemaal even betamelijke en brave mensen (althans, bij het sollicitatiegesprek) die standpunten hanteren die door middel van reverse engineering tot stand komen: wat denken we dat de mensen willen horen en past min of meer in ons straatje, en kwets ik niemand. Management in plaats van politiek.
Samen met GroenLinks: een mal experiment.
Nu blijkt dat het laatste malle experiment, een gezamenlijke fractie met GroenLinks, niet bepaald heeft geleid tot gejuich van de kiezer kunnen we ermee kappen. De overdreven loftuitingen, de geforceerde liefdesverklaringen en als kers op de taart het gezamenlijk aansnijden ervan (zie foto): verstandige mensen blijven er verre van. Het maakt beide partijen nóg onherkenbaarder, politici nóg eenvormiger, de standpunten nóg meer verwaterd.
Dit laat onverlet dat we een aantal problemen hebben. Verrechtsing, verruwing, verkilling vragen om een antwoord. Inhoudelijk hebben we, dat meen ik oprecht, en alleen als we niet met gekke rechtse fratsen meedoen zoals het “sociaal” leenstelsel, opheffing van de sociale werkplaats, en al die andere domme dingen, écht het beste verhaal. Maar we verkopen het slecht. En bovendien: er mag heus wel eens wat veranderen. De tijd van de ouwehoerpartij is echt wel voorbij. Ik geef graag vijf punten in overweging hoe politici ervoor kunnen zorgen dat we bij de komende verkiezingen wél een deuk in een pakje boter slaan.
- Luister
- Beperk
- Alle ballen op de basis
- Versterk het bestuurlijk netwerk
- Wees creatief, niet politiek correct.
Luister
De PvdA moet minder zeggen, en meer luisteren. Daarmee bedoel ik niet “zeggen” of “laten zien” dat je luistert: maar echt luisteren. Zonder meteen met oplossingen te komen en al helemaal niet zeggen “we nemen het mee”. Politici zijn immers geen trekpop. In de praktijk betekent dat dat, dat alle politici en bestuurders een groot gedeelte van hun tijd op de straten, in de wijken, de plekken waar mensen samenkomen (dus ook festivals, kerkdiensten, markten) zijn, en mensen aanspreken om niet alleen rationeel te begrijpen, maar ook te voelen waar mensen mee bezig zijn. Ontmoet, vraag, vraag door. Blijf weg uit de appgroepen, zaaltjes en andere echoputten.
Beperk
Het lijkt wel alsof iedereen overal een standpunt over moet hebben. Maar dat is niet zo. Ondanks de betrekkelijke zegeningen van de ABD en de kaste van ambtenaren die denken dat de bewindspersonen zo veel mogelijk uit de wind gehouden moeten worden, zijn de meeste ambtenaren goed ingelicht, loyaal en hebben ze een baan gekozen omdat ze betrokken zijn bij de publieke zaak. Politici moeten de bewindspersonen controleren, maar moeten niet hun werk doen. Bovendien kunnen de meeste politici al een dagtaak hebben aan de oude kernbeginselen van de PvdA: gelijke toegang tot kennis, inkomen en macht. Liever twee of drie woordvoerderschappen dan acht. Liever een paar dingen goed, dan heel veel een beetje.
Alle ballen op de basis
Alle politiek is lokaal. Schone straten, werkende stoplichten, fatsoenlijke omgangsvormen. Je ziet het waar AZCs komen: als de mensen eenmaal met elkaar in contact zijn, is er meer begrip. Daar waar de overheid faalt (en met een rechts kabinet gebeurt dat aan de lopende band) kunnen lokale politici mensen verbinden en redden wat er te redden valt. Zonder grote verhalen. Poetsen. Niet lullen.
Versterk het bestuurlijke netwerk
PvdA bestuurders en politici moeten weten waar de institutionele spelers tegenaan lopen. De scholen, gezondheidsinstellingen, bedrijven. Daar werken onze mensen, leren ze, worden ze verpleegd. De bestuurders van deze organisaties weten hoe dingen beter kunnen lopen. En als ze dat niet weten, is dat óók interessant. Tip van de dag: maak een lijstje van 10 instellingen, institutes, bedrijven en ga in de periode van een jaar eens een uurtje met die mensen babbelen. Zonder verplichtingen.
Wees creatief, niet politiek correct.
Het lijkt soms wel alsof alle PvdA-politici de zelfde cursus authenticiteit gedaan hebben. Van de maidenspeeches “mijn oma zou hier nooit gestaan hebben” tot woke taalgebruik “iedereen moet kunnen zijn wat hij/zij/hun willen wat hij/zij/hun willen kunnen zijn”. Kap er gewoon mee. Het is apenkool en alleen een heel klein groepje mensen vindt het relevant. Niet dat het niet wáár is, maar het is niet de essentie van de sociaaldemocratie. Meer mensen in Nederland maken ze zich zorgen over of ze het eind van de maand halen, dan of er een genderneutrale WC is. Beter is: je uitspreken over wat je écht aan het hart gaat, en waar je boos over bent, of je je voor inzet, of wat je ’s nachts wakker houdt. Wees jezelf. Maak fouten. Stoot je kop. Word weer mens.
En natuurlijk kunnen we samenwerken. Soms over links, soms over het midden, en als het moet zelfs over rechts. Het gaat erom dat we het land beter maken.
Bravo robbert, alle vijf raak!