De muziek kreeg maar liefst vijf bolletjes in de NRC, maar de regie slechts twee. Inderdaad klonk er tijdens het terechte applaus bij het einde van Der Fliegende Holländer ook boe-geroep, en dat was gericht tegen de regie van Martin Kusej.
Wat heeft de beste man misdaan? Volgens het NRC was de regie vooral weinig consequent, en laat hij een wel erg frisse wind door Wagners wensen. Nou ja zeg. Ik geef het je te doen. Wagner staat niet bekend om z’n subtiele emoties, dus als je er wat menselijks en begrijpelijks van wil maken, moet je interpreteren en vrijheden nemen. Dat gebeurt toch wel eens vaker bij regieën in de Stopera, zo heb ik wel eens ergens gehoord. Als je dan de regie zo slecht recenseert, moet je toch met wat betere argumenten aankomen. Jordi Koopman van Operamagazine doet dat, bijvoorbeeld, een stuk beter. Trouw heeft een wat optimistischer recensie.
Nu ben ik zelf geen groot Wagner-fan. Hij heeft prachtige muziek geschreven (één van de films die ik ieder jaar bekijk is Apocalypse Now, en de vlucht van de Walküre is dáár natuurlijk prachtig), maar met de Teutoonse sprookjes a la In de Ban van de Ring en Harry Potter doe je me geen groot plezier. En van al dat koper de hele tijd gaan mijn oren tuteren. Er zijn mensen die de de Nibelungenring een paar keer gezien hebben. Ongeveer 15 uur, afhankelijk van de tempi. Nou, doe mij maar alleen de hoogtepunten.
Dat neemt niet weg dat Wagner natuurlijk tot de aller-allergrootsten van de muziekgeschiedenis behoort, en dat een regisseur die zijn verhaal relevant probeert te maken daar alleen al voor alle lof verdient. Ik begreep het ook niet altijd, maar denk dat Kusej vooral wilde laten zien in wat voor fantasiewereld de cruisegangers leven, dat het mythische noodlot dat de Holländer tart dichterbij is dan je wil, en dat de dood geen overwinning en bevrijding is, zoals de Wagneriaanse ontknoping luidt, maar het gevolg kan zijn van iets plats als jaloezie en onbegrip. Immers: Senta springt niet de Holländer achterna om daarna met hem in de hemel opgenomen te worden, maar wordt door een jaloerse Erik (haar ex-vriendje) met een geweer doodgeschoten.
Nuja, misschien zie ik het allemaal wel verkeerd, maar ik heb me -als niet-liefhebber van Wagner- toch een hele avond goed vermaakt. Het boe-geroep en de slechte recensie in de NRC waren, in my humble opinion, dan ook ongepast. Een bolletje meer had best gekund. En ik ben erg benieuwd wat Kusej er zelf over te zeggen heeft.
